Jonge mensen vallen normaliter snel in slaap en ze slapen gezond. Wanneer men ouder wordt dan kan het moeilijker worden om in slaap te vallen. Men wordt namelijk vaker wakker en het duurt langer alvorens men weer in slaap valt. Normaal gesproken is het niet in slaap kunnen vallen bij geen enkele leeftijd een probleem. Dat geldt ook voor het onvrijwillig overdag in slaap vallen, ook al zegt men wel eens dat ouderen meer slaap nodig hebben. Maar het is zo dat als we ouder worden dat het dan wel moeilijker wordt om voortdurend in slaap te blijven. En als mensen in de VUT gaan of gepensioneerd worden krijgen ze vaker de kans om tussendoor een dutje te doen. Daarbij heeft wetenschappelijk onderzoek aangetoond dat het doen van een dutje veel gezonder is voor ons lichaam.

Het verschil tussen jongeren en ouderen is dat beiden dezelfde REM-slaaptijd kennen. Ouderen daarentegen zijn minder lang in de benodigde dieper slaapstadia en worden daarbij ook nog vaker wakker. Er zijn mensen van boven de 60 jaar die meer dan 100 maal per nacht wakker worden. Geen wonder dat men zich dan overdag moe voelt! 

Het te veel gebruiken van voorgeschreven medicijnen en tabletten die men in de winkel koopt om de slaap te helpen is erg groot. In Amerika is 13% van de bevolking 65 jaar of ouder, maar dezelfde groep mensen gebruikt meer dan 30% van de voorgeschreven slaapmedicatie en 40% van alle slaappillen. Daar komt nog bij dat er onderzoekingen zijn die aantonen dat dit pillenslikken eerder de slaapproblemen verergeren. Ook moet niet vergeten worden dat astma, hartklachten en artritis de slaap ook negatief beïnvloeden.  

Slaapproblemen bij ouderen.

De meest voorkomende slaapproblemen bij ouderen zijn:

• Slaap-apneu. Bij 25% van mensen boven de 60 jaar is er sprake van een slaap-apneu die de slaap verstoort.
• Het restless legs syndrome (RLS) of rusteloze benen syndroom.  Bij 50% van de mensen die ouder zijn dan 65 jaar is er ´s nachts sprake van zenuwtrekken in de benen en soms ook in de armen.
• REM Behavior Disorders (een droomslaap gedragsstoornis) Dit komt meestal voor bij mannen die boven de 50 jaar zijn. Onderzoekers hebben het vermoeden dat leeftijd hierin een rol speelt. Clonazepam helpt de slaap te verbeteren en voorkomt soms het gevaarlijke gedrag. Raadpleeg wel eerst uw arts.
• Slaapwandelen. Bij het besluit om oudere mensen te laten opnemen in een verzorgings en/of verpleegtehuis, blijkt een belangrijke factor te zijn dat mensen slaapstoornissen hebben. Ook het rondwandelen en verwarring tellen sterk mee. Twee derde (66%) van de mensen die lange termijn zorg behoeven lijden aan een of andere vorm van slaapstoornis. In een ziekenhuis of verpleegtehuis blijven de nachtelijke problemen zich voordoen of verergeren. Daarop krijgen de mensen weer kalmeringsmiddelen, die echter weer vaak zorgen voor een verergering van verwarring en verwondingen.

Slaappillen

Medicijnen worden als we oudere worden, minder goed afgebroken. Dat komt omdat ze langer in het lichaam blijven en het effect langer duurt. Slaaptabletten zouden alleen gebruikt moeten worden om sneller in slaap te vallen en om minder vaak wakker te worden. Daarbij moet het absoluut niet zo zijn dat men een ‘kater’ heeft. Tegenwoordig kan men twee soorten slaapmiddelen krijgen, namelijk slaapmiddelen die

1. kortwerkend of

2. langwerkend zijn.

Ad 1. Kortwerkende slaapmiddelen (benzodiazepinen) zorgen er voor dat men slaap krijgt. De middelen zijn spierontspannend, maken je suffig en geven rust. Ze zijn snel uitgewerkt en daarom geschikt als er problemen zijn om in te slapen. Geschikte geneesmiddelen zouden zijn: brotizolam, flunitrazepam, loprazepam, midazolam, temazepam, triazolam, zolpidem en zopiclon. Ze moeten maar af en toe gebruikt worden omdat ze verslavend werken en het resultaat snel minder wordt.

Ad 2. Langwerkende medicijnen zorgen er voor dat men de nacht door kan slapen. Het gevolg kan zijn dat men de volgende dag ook nog slaperig is. Een arts zal bij iedere patiënt kijken wat voor hem of haar het beste is. Diazepam, flurazepam, lorazepam, lormetazepam, nitrazepam en oxazepam worden vaak voorgeschreven. Raadpleeg echt eerst uw arts en kijk of er geen andere manieren zijn om de slaapproblemen op te lossen.

Een andere mogelijkheid is om het Sint Janskruid te gebruiken. Het kruid is versterkend en werkt kalmerend op het zenuwstelsel. Daarbij geeft het rust, structuur, nieuwe levensmoed en werkt het optimisme in de hand. De wetenschappers weten niet of en hoe dit werkt maar men vermoedt dat het natuurlijk voorkomende stoffen in de hersenen beïnvloedt.

Geraadpleegde literatuur:

- http://www.apotheek.nl/Templates/geneesmiddelen/frs_3content.asp?MedicijnID=541

- http://www.kruidenvrouwtje.nl/kruiden/st-jan.htm

© dec 2003, Drs. Janne Geraets

©1997-2006 Drs. Janne Geraets

  naar dromen        naar slaapproblemen           naar Senzar.nl